Altın Fiyatları
Yatırımcılar tarafından merak edilen altın fiyatları anlık olarak değişir. Bu değişimin sebebi arz talep ilişkisidir. Altının dünya genelinde belirli bir üretim kapasitesi vardır. Bu üretim kapasitesi arzı belirler. Talep ise değişkenlik göstermektedir. Ayrıca finansal krizler, jeopolitik ve ekonomik gelişmeler, enflasyon, devlet politikaları gibi nedenlerle altına olan talep sürekli değişir.
Altın, birçok ekonomist tarafından ”güvenli liman” olarak tabir edilir. Yüzyıllar boyunca insanlar altını bir yatırım aracı olarak görmüştür. Bununla birlikte altın tüm dünya tarafından takip edilir. Son dönemde devletler bile hazinelerini altın ile güçlendirmeye başlamıştır. Ayrıca Altın Nedir sorusunun cevabını bu yazımızda bulabilirsiniz.
Altın Fiyatları Neden Değişir?
Altın fiyat değişikliğin birçok sebebi vardır. Bu sebepleri şu şekilde sıralayabiliriz.
- Arz talep ilişkisi
- Faiz ve enflasyon
- Jeopolitik riskler
- Devlet politikaları
- Şirket politikaları
Şimdi sıralamış olduğumuz maddeleri tek tek açıklayalım.
Arz Talep İlişkisi
Fiyat değişiminin en büyük nedeni arz talep ilişkisidir. Tüm emtia, döviz ve kıymetli madenlerde olduğu gibi altın fiyatları da arz talep ilişkisi ile belirlenir. Arz genel olarak sabittir denebilir. Çünkü altın üreticileri üretime sürekli devam etmek, yeni sahalar ortaya çıkmadığı için altın üretimi belirli bir ton da kalmaktadır. Bununla beraber talep ise sürekli değişkendir. İnsanların ve devletlerin altın talepleri arttıkça piyasada daha az altın kalacağı için fiyat artmaktadır. Başka bir deyişle altın almak isteyen arttıkça fiyat yükselir. Altın saymak isteyen arttıkça altın fiyatları düşer.
Faiz ve enflasyon
Enflasyon fiyatları belirlenmesinde başlıca etkenlerden birisidir. Enflasyonun yüksek olduğu ülkelerde yerel para birimi sürekli değer kaybeder. Bu nedenle parasının değerini korumak isteyen insanlar alternatif yatırımlara yönelir. Bu yatırım araçlarının başında ise altın gelir. Sonuç olarak enflasyon arttıkça altın fiyatı artar. Enflasyonun sabit kaldığı ya da düştüğü durumlarda altın fiyatlarında ibre aşağı doğru olur.
Faiz kararları ile altın fiyatının doğrudan ilişkisi vardır. Devletler politika faizini yükselttiği zaman bankalarda mevduat faizlerini arttırır. Mevduat faizi artınca yatırımcılar paralarını ülke para birimi bazında faize yatırır. Çünkü faiz getirisi yüksek olmaktadır. Ayrıca altın fiyatları birçok etkenden değişebilmekte ancak faiz oranları sabit kalmaktadır. Sonuç olarak faiz arttıkça altın fiyatları düşme eğilimindedir.
Jeopolitik Riskler
Jeopolitik riskler altın fiyatı değişiminden pay sahibidir. Özellikle altın üretiminin yüksek olduğu ülkelerde yaşanan gelişmeler fiyatlarda oynaklığa neden olur. Altın üretiminin fazla olduğu ülkelerde savaş çıkması demek, altın üretiminin azalacağı anlamına gelir. Bununla beraber arz azalır. Arzın azalması ile birlikte altın fiyatlarında yukarı yönlü hareket başlar.
Ayrıca savaş gibi olağanüstü hallerde insanlar güvenli liman olarak gördükleri altına yönlenirler. Bu da altında yine yukarı yönlü harekete neden olur.
Devlet ve Şirket Politikaları
Devletler ekonomik olarak varlıklarını sürdürebilmek için tıpkı insanlar gibi yatırım yapmak zorundadır. Son dönemde yatırım olarak altın göze çarpmaktadır. Aynı şekilde şirketlerde yatırım yapacakları zaman güvenli liman atını tercih etmektedir. Tabi bu devletler ve büyük şirketler küçük yatırımcı gibi gramla altın almaz. Alım yaptıkları zaman kilolarca hatta ton ile ifade edilecek şekilde altın alımı gerçekleştirir. Bu yüksek alım sonrasında piyasada altın azalacağı için fiyat yukarı önlü olur.
Sonuç olarak altın fiyatı sürekli değişmekle birlikte bu değişiminin birçok nedeni vardır. Bu nedenlerin aynı anda 2 ve daha fazlasının gerçekleşmesi durumunda fiyatlarda ciddi yükseliş ve düşüşler meydana gelir. Bir de şu şekilde bir değişim olabilir; Altın fiyatlarının değişimine neden olacak bir gelişme yaşanırken, diğer tarafta fiyat düşürecek bir gelişme yaşanabilir. Bu durumda fiyatın nereye gideceği öngörülemez. Örnek olarak merkez bankasının faiz artırımına gitmesi sonucu altın fiyatından yükseliş beklenir. Ancak dünyada altın üretiminin artması global pazarda ons fiyatını düşüreceği için altın fiyatları aşağı seyir gösterebilir. Bu nedenle altın fiyatları dünya piyasalarında birçok tetikleyici unsurla belirlenmektedir. Anlık altın fiyatları